“Er is maar één goed inkuilmiddel: aandacht besteden aan vastrijden en zuurstofarm maken van de kuil”

HENDRIK KORNET OVER MAIS INKUILEN

Doordat veel melkveehouders ervoor kiezen mais in te kuilen met een hoog drogestofgehalte, neemt de kans op minder goede conservering en aanwezigheid van broei toe. Een conserveringsmiddel kan de schade beperken. Volgens inkuilspecialist Hendrik Kornet wordt één goed inkuilmiddel vaak over het hoofd gezien: het goed aanrijden van het ruwvoer.

De mais heeft dit jaar ontzetten te lijden gehad van de weersomstandigheden. Toch is het op veel plekken het gewas op het oog wel redelijk hersteld. “Dit in tegenstelling tot Denemarken. Daar is de mais op vele plekken erg slecht en erg slecht gebleven”, vertelt de ondernemer uit het Friese Balk, die melkveehouders in binnen- en buitenland adviseert rondom ruwvoeroogst, ruwvoeropslag en vervoedering.

Voor goed aanrijden van de kuil adviseert Kornet naast de shovel een trekker met enkellucht en een kuilwals te gebruiken. Dit geldt voor zowel gras als mais.

Als het gaat om maisoogst ziet Kornet dat melkveehouders er steeds vaker voor kiezen de mais relatief droog in te kuilen. “Met wacht tot het drogestofgehalte minimaal 35 procent is, om maar zoveel mogelijk zetmeel in de maiskuil te krijgen. Daar is natuurlijk wat voor te zeggen. Maar mais met 35 procent drogestof of hoger wordt ook veel broeigevoeliger. Als je inkuil- en uitkuilmanagement niet goed is, ben je het extra gewonnen zetmeel zo weer kwijt.”

Om broei te voorkomen noemt Kornet twee belangrijke zaken: voersnelheid en een correct inkuilproces. “Het is voor een goede voersnelheid van groot belang dat de sleufsilo’s niet te breed zijn voor de mais. De voersnelheid behoort minimaal 1,5 tot twee meter per week te zijn, vooral bij de hogere buitentemperaturen in het zomerseizoen” vertelt Kornet.

Zeer belangrijk is volgens hem dat de mais heel goed moet worden ingereden. “Vooral die drogere mais is moeilijk te verdichten. De loonwerker heeft vaak dubbellucht onder de shovel. Dit geeft natuurlijk extra werkbreedte, maar het komt de druk per vierkante centimeter voor het inrijden niet ten goede. Een aparte trekker met enkellucht, met zware gewichten eraan verdicht de mais al een heel stuk beter. Gebruik de shovel voor het verdelen en de trekker voor het vastrijden.”

De kuilwals drukt zowel gras als mais optimaal aan. Volgens Kornet de beste manier om zoveel mogelijk zuurstof uit het product te krijgen.

Inkuilwals kan het verschil maken
Voor een optimaal inkuilproces is Kornet groot fan van de inkuilwals. “Om het product optimaal verdicht te krijgen is een goede grote/zwareinkuilwals een grote pré. Een goede inkuilwals heeft een aandrukkracht van een plusminus vier ton. Het is belangrijk dat de inkuilwals een grote diameter heeft. Kleine walsen drukken zichzelf vast in het ruwvoer, zodat de trekker gaat wroeten en spitten en het ruwvoer weer los maakt.” Een inkuilwals heeft schoepen en de hoogte daarvan komt nauw, aldus Kornet. “Wat belangrijk is, is dat de schoepen rond de veertien centimeter hoog zijn, zodat het product goed in een V-vorm word vastgeknepen. Zo wordt de mais optimaal verdicht en ‘veert’ het product nagenoeg niet meer terug. De verdichtingsgraad wordt veel hoger. Dit betekent veel minder broei en nog een voordeel: er past meer mais in de sleufsilo. Daar komt ook nog bij dat de shovel alle tijd heeft om de grote aanvoer van mais vanaf het land goed te verwerken, terwijl de inkuilwals continu aan het aanrijden en verdichten is. Optimaal inkuilproces dus.”

Gebruik maken van een inkuilwals zorgt er ook voor dat het inkuilproces tot het eind toe goed loopt. Zodra alle mais in de sleufsilo zit, kan de shovel vertrekken naar de volgende klant. Met de inkuilwals kan de toplaag goed en netjes strak/vlak worden verdicht.

Als laatste komt het correct aanbrengen van het afdekkleed. Ook hier geeft werken met een inkuilwals voordelen. “Mede doordat de inkuilwals de ‘toplaag’ veel vlakker maakt, sluit het afdekkleed optimaal aan op de maiskuil, zodat het afdekkleed goed contact heeft met de mais. Dit is belangrijk voor een optimale conservering.”

De ervaring van Kornet is dat bovengenoemde punten van aandacht in de drukke maisperiode vaak vergeten. Dat is volgens hem meestal de grootste oorzaak is van broei en schimmel in het maisproduct. “Dit leidt tot veel verliezen van ruwvoer en vooral verliezen bij de maisgift van de koe. Ook de gezondheid van de koe lijdt eronder”, besluit hij.

Alles op een rij voor correct mais inkuilen

• Bouw uw mais-sleufsilo vooral niet te breed. Ook in de zomer moet u ervan kunnen voeren zonder broei.
• Besteed tijd aan een optimale verdichting.
• Haksel de mais vooral niet te grof. Je kunt de bovenste laag van de kuil minder grof hakselen, maar in zijn algemeenheid moet de mais niet te grof zijn voor een goedinkuilproces.
• Zorg ervoor dat de mais optimaal contact heeft met het afdekkleed/plastic. Dit betekent een mooie vlakke rijkuil.
• Afdekken van de mais met een laagje aardappelvezels is mogelijk, maar kan op de langere duur problemen geven. Te droge vezel bovenop de mais gaat ‘scheuren’, waardoor de vezel gaat fermenteren. Als dat onder invloed van zuurstof supersnel gaat, lopen de gefermenteerde vezelsappen in de mais, met alle gevolgen van dien voor de kwaliteit.
• Probeer de mais met 35-38 procent drogestof in te kuilen voor een optimaal resultaat (voldoende zetmeel).
• Haksel de mais vooral niet te kort op de grond af. Dit in verband met vuil (ruw as) dat in uw ruwvoer terecht kan komen en wat totaal geen voedingswaarde voor de koe heeft. In Denemarken hakselen veehouders de mais veel hoger af om betere/schonere kwaliteit ruwvoer te kunnen voeren. Beter een schonere kwaliteit per ton ruwvoer, wat veel beter wordt benut door de koe, dan grotere tonnages met veel ruw as.
• Kijk goed naar inkuilmiddelen. Een inkuilmiddel heeft altijd verschillende reacties op de verschillende soorten gras/ruwvoer, maar vooral verschillende werkingen op de
• drogestofpercentages van het ruwvoer product. Positief maar ook zekers negatief. Als men inkuilmiddel gebruikt, is de veehouder soms van mening dat het inkuilen iets minder precies komt. “Niets te minder waar”, waarschuwt Hendrik Kornet. Er is maar één goed inkuilmiddel dat altijd werkt en dat is goed aandacht besteden aan het vast rijden en zuurstofarm maken van het ruwvoer. Goed zuurstofarm maken leidt tot een veel snellere conservering van het ruwvoer. Dit komt zekers ten goede aan een hogere melkproductie van de koe.”

De kuilwals die Kornet zelf bouwt heeft een grote diameter en drukt door de hoge schijven extra diep in het product.