Omdat koeien al een grote hoeveelheid warmte vanuit zichzelf genereren, is er maar een kleine stijging van de omgevingstemperatuur nodig om koeien aan hittestress te laten lijden. De ideale omgevingstemperatuur voor melkkoeien varieert tussen 5° en 18° Celsius, afhankelijk van het gewicht, het ras en het voerniveau. Maar het is een combinatie van de vochtigheidsgraad en de temperatuur welke het niveau van hittestress gaat bepalen. Als koeien of geiten worden blootgesteld aan temperaturen boven de 22°C, zelfs bij een gunstige luchtvochtigheid van 50%, treedt hittestress op.
Lactatievermindering en daling vruchtbaarheid
Zelfregulerende gedragingen zoals hijgen, kwijlen, verhoogde ademhalingsfrequentie en een verhoogde bloedstroom helpen het dier om zichzelf af te koelen, echter worden hierdoor energiebronnen aangesproken die zouden moeten dienen voor de melkproductie. Het gevolg kan je zelf raden: een lagere opbrengt van 20 tot 25 %. Helaas zijn er ook consequenties op de vruchtbaarheid en de ontwikkeling van embryo’s. Volgens een studie in het ‘Journal of Dairy Science hadden koeien die blootstonden aan hittestress 63 % minder kans om drachtig te worden in vergelijking met normale omstandigheden. Een koe die staat om af te kalven zal door hittestress een lactatievermindering van 20 à 25 % ondergaan gedurende de gehele lactatieperiode. Bovendien blijkt uit meerdere studies dat vroeg groeiende embryo’s binnen de eerste drie dagen na de bevruchting sterven als gevolg van ernstige hittestress.
Bestrijding hittestress
Aanpassingen aan het voerrantsoen en fris water zijn gemakkelijker te implementeren dan de gevoelstemperatuur van het dier drastisch naar beneden te halen, wat cruciaal is. Dit kan enkel met geschikte en krachtige ventilatoren wel of niet in combinatie met de soaking-techniek. Deze laatste techniek is best toepasbaar als er een hoge luchtvochtigheid in de regio voorkomt en bij temperaturen voor een lange periode van boven de 35°C.
De beste ventilatie zorgt ervoor dat vooral de gevoelstemperatuur voor het dier op de ligplaats, waar de melk gemaakt wordt, optimaal blijft en niet er hoog boven, wat de meeste ventilatiesystemen helaas wel doen. Onderzoek uit de Verenigde Staten heeft aangetoond dat een luchtstroom van slechts 10 km/u rondom de koe, het ademhalingsritme van de hittegestreste koeien met 50 % vermindert, alsook de gevoelstemperatuur maximaal vermindert.
Ventilatie volgens het dfv-concept
Aan de buitentemperatuur kunnen we niks veranderen, maar de gevoelstemperatuur voor de dieren die kunnen we wel met een gepaste ventilatie efficiënt en effectief naar beneden halen. Als we de luchtsnelheid met 1 m per seconde verhogen in de stal, dan daalt de gevoelstemperatuur met 4°C. Met 2,5 m per seconde lucht die je over en rond het dier waait, bekom je zelfs een daling van de gevoelstemperatuur met 8 -10 °C. Andere aspecten volgens het DairyFlowVentilatie-concept:
• Het design van de cycloonventilatoren met hun juist ingeplante zijwanden en luchtgeleiders is uniek in de markt. Ze garanderen dat er geen druk verloren gaat naar de zijkanten of bovenaan waardoor de voortgestuwde lucht rondom de dieren stroomt met een ideale luchtsnelheid van 2,5 à 3 m/s op de ligplaatsen.
• De totale geproduceerde luchtstroom komt 100 % bij de koeien of geiten terecht waardoor de efficiëntiegraad van de ventilatie maximaal is en het energieverbruik per koeplaats minimaal. Te vaak wordt geoordeeld naar het luchtdebiet van ventilatoren volgens hun technische fiche en niet naar wat er van dit debiet werkelijk rond de koeien zelf stroomt.
• Dierenartsen bevelen het DairyFlowVentilatie-Concept van Agron FS ook aan om chronische longproblemen te vermijden want de luchtverplaatsing en snelheid zijn gelijkmatig over alle koeien of geiten op en rond de ligplaats. Dat sluit een koudeslag bij de dieren onder de ventilator uit.
• Het DairyFlowVentilatie-concept zorgt voor de meest effectieve en efficiënte luchtverplaatsing waarbij er minder ventilatoren dienen opgehangen te worden, wat zuiniger is.
Wees hittestress bij melkvee een stap voor
De Sleutel-op-de-deur projecten van AGRON Farm Systems garanderen de melkveehouder gezondere, fittere en blijere dieren en een gegarandeerde productie ook bij te warm weer.