- Nederlands
Waar in het verleden irrigatiewater minder een onderwerp van discussie was en vooral gezien werd als een drager van bouwstoffen, prijkt het onderwerp (irrigatie)water op de agenda van menig glastuinbouwbedrijf. Een veelvoud aan factoren zijn van invloed op (irrigatie)water, waardoor het verworden is tot zowel een lijdend voorwerp als een strategisch onderwerp. In vele gremia wordt over kwaliteit, beschikbaarheid en de overlast van water gesproken. Daarnaast is water een eerste levensbehoefte voor zowel flora als fauna.
Op een glastuinbouwbedrijf is er nooit sprake van één soort water. Er zijn meerdere vormen van water die allemaal betrekking hebben op irrigatiewater. Vandaar ook de veelvoud aan factoren die meespelen in het watermanagement op een GTB-bedrijf. Door al die verschillende waterstromen is integraal watermanagement heden ten dage een vereiste. Watermanagement behelst de gehele keten, van het ingangswater tot en met het behandelen van lozingswater. Om de waterhuishouding op een juiste wijze te managen is het tuinbouwwater ketenmodel door Van der Ende Group ontwikkeld. Dit model bestaat uit een beschikbaarheidsstrategie, een hergebruikstrategie en een lozingsstrategie.
Beschikbaarheidsstrategie
De meest makkelijke en goedkoopste vorm van ingangswater voor gebruik als irrigatiewater is regenwater. Regenwater is hiermee dan voor veel tuinbouwbedrijven de primaire waterbron. De beschikbaarheid van regenwater is sterk afhankelijk van verschillende factoren en niet constant door het jaar heen. Eén van deze factoren is de klimaatverandering. Zo valt er door de grilligheid van het klimaat in steeds kortere periodes heel veel regen en is door aanhoudende droogte voor langere periodes helemaal geen regenwater beschikbaar.
De meeste tuinbouwbedrijven beschikken niet over een oneindig grote opslag voor regenwater om droge periodes te overbruggen. Daarom is een secundaire waterbron nodig om altijd voldoende irrigatiewater beschikbaar te hebben. Er zijn verschillende vormen van secundaire waterbronnen, zoals leidingwater, grondwater, oppervlaktewater of water dat afkomstig is uit andere productieprocessen. Al deze bronnen moeten in meer of mindere mate behandeld worden om gebruikt te worden als irrigatiewater. Deze stap noemen we binnen het model “Availability”.
Hergebruikstrategie
Irrigatiewater wordt deels door de planten opgenomen en een deel verdampt binnen een glastuinbouwbedrijf. De hoeveelheid opname en verdamping van irrigatiewater is afhankelijk van de teeltcondities en -strategie van een GTB-bedrijf, maar gemiddeld is dit 70%. De overige 30% van het irrigatiewater komt retour in de vorm van drainwater. De behoefte is om drainwater zoveel mogelijk te hergebruiken. Hiermee wordt bespaard op water en op nutriënten die nog aanwezig zijn in het drainwater. Een belangrijk aandachtspunt bij hergebruik van drainwater is het hygiëne-aspect. Zo moet het drainwater worden ontdaan van onopgeloste delen, virussen, bacteriën en schimmels. Deze stap noemen we binnen het model “Sustainability”.
Lozingsstrategie
De laatste stap binnen het model wordt “Legislation” genoemd en heeft betrekking op lozingen van water. Door continu hergebruik van drainwater vindt ophoping plaats van verschillende elementen, waaronder natrium. Wanneer drainwater niet meer van voldoende kwaliteit is om hergebruikt te worden, wordt dit vaak geloosd. Door lokale wetgeving zijn er vaak restricties op het lozen van water. Zo mogen er in sommige landen geen gewasbeschermingsmiddelen geloosd worden. Ook kunnen er restricties zijn op de hoeveelheid nutriënten die geloosd mogen worden of de hoeveelheid water.
Welke restricties van toepassing zijn hangt af van het land of de regio waar een GTB-bedrijf gevestigd is. De algemene trend is dat wetgeving omtrent lozingen van GTB-bedrijven wereldwijd steeds strenger wordt om de oorzaken en gevolgen van klimaatverandering en waterschaarste tegen te gaan. Er zijn verschillende manier om lozingswater te behandelen, waardoor er wordt voldaan aan de lokaal geldende wetgeving én de behoeften van een GTB-bedrijf door het hergebruik van bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen of nutriënten die niet geloosd mogen worden.
Samenvatting
Irrigatiewater is een belangrijk leidend onderwerp geworden binnen de glastuinbouw en een goede watermanagement is hedendaags van strategisch belang. Op een glastuinbouwbedrijf is er geen sprake van één soort water, maar een scala aan verschillende waterstromen. Deze waterstromen worden door een veelvoud aan factoren beïnvloed en hebben ieder hun eigen uitdagingen. Om deze waterstromen juist te managen is een beschikbaarheids-, hergebruik- en lozingsstrategie van essentieel belang. Al deze strategieën, waterstromen en uitdagingen zijn meegenomen in het watermanagementmodel van Van der Ende Group. Bent u geïnteresseerd in dit model, zou u het complete white paper willen ontvangen of heeft u andere vragen over watermanagement, neem dan contact op met Van der Ende Group.
